เดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan)
- หมวด: ยาและเวชภัณฑ์
- 06 กันยายน 2560
- เขียนโดย Super User
- ฮิต: 71698
เดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan)
เดกซ์โทรเมทอร์แฟน (DEXTROMETHORPHAN) ใช้สำหรับบรรเทาอาการไอที่เกิดจากไข้หวัดหรือไข้หวัดใหญ่ ไม่ควรใช้ในการบรรเทาอาการไอเรื้อรังที่เกิดจากการสูบบุหรี่, โรคหอบหืด, ถุงลมโป่งพองหรือการไอที่มีเสมหะปริมาณมากๆ
เดกซ์โทรเมทอร์แฟน (DEXTROMETHORPHAN) บรรเทาอาการไอโดยออกฤทธิ์กดศูนย์การไอในสมอง
กลุ่มยา
ยานี้จัดอยู่ในกลุ่มยาต่อไปนี้
ชื่อทางการค้า
ยานี้มีชื่อทางการค้าต่อไปนี้
Antus 1 (แอนทัส 1), Antus (tablets) (แอนทัส เม็ด), A-Tussin syrup (เอ - ทุลซิน ซีรัพ), A-Tussin (เอ - ทุลซิน), Cetussin syrup (ซีทุสซิน ไซรับ), Cetussin tab (ซีทุสซิน), Cortuss tablet (คอร์ทุส ชนิดเม็ด), Dec tab, Depan-F (ดีแพน - เอฟ), Dex Cough syrup (เด็กซ์-คัปไซรับ), Dex syr, Dextramet (เด็กซ์ตราเมท), Dextro-5 syrup (เด็กซ์โทร - 5 ไซรับ), Dextrocough syrup (เด๊ดโท๊คอฟ ไซรัป), Dextrodon tab, Dextromed (เด็กโตรเม็ด), Dextromethorphan BLC sugar-coated tab,Dextromethorphan Central tab, Dextromethorphan Charoen Bhaesaj sugar-coated tab, Dextromethorphan Chew Brothers sugar-coated tab, Dextromethorphan GPO tab, Dextromethorphan MacroPhar tab, Dextromethorphan Medicpharma tab, Dextromethorphan Pharma Square tab, Dextromethorphan SSP tab, Dextromethorphan syrup (เด็กซ์โทรเมธอร์แฟน ชนิดน้ำเชื่อม), Dextromethorphan T Man tab, Dextromethorphan The Forty-Two tab, Dextromethorphan TP Drug tab, Dextromethorphan Utopian sugar-coated tab, Dextropac tablets, Dextroral (เด็กโตรราล), Dextrosia-15,Eifcof-B (ไอฟ์คอฟ-บี), Eifcof-G (ไอฟ์คอฟ-จี), Icolid (ไอโคลิด), K.B. Dextro tab, Manodextro syrup (มาโนเดกซ์โตร ไซรับ),Methorphan tab, MLM-Dex, Polydex (โพลีเด็กซ์), Potussan (โพทุซแซน), Pusiran syrup (พุสซีเรน ชนิดน้ำเชื่อม), Strepsils Dry Cough loz, Throatsil Dex loz, Tusacdon syrup (ทุสแอคคอน น้ำเชื่อม), Tusco (ทูสโก), Tussanyl (ทูชชานิล), Tussils 5(ทูซซิล 5)
ก่อนการใช้ยา
การแพ้ยา
โปรดแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านเคยมีอาการผิดปกติใดๆหรือมีประวัติการแพ้ยาเดกซ์โตเมทโทรแฟน (dextromethorphan) หรือสารอื่นๆ เช่น แอลกอฮอล์, สารแต่งรสหวาน, เบนโซเคน, กลูโคส,เมนทอล, น้ำผึ้ง, ซูคาโลส, ซูโครสหรือน้ำตาล รวมทั้งการมีประวัติเคยแพ้สารอื่นๆ เช่น อาหาร สารกันเสียหรือสี เป็นต้น
ตั้งครรภ์
ABCDX
รายการนี้จัดอยู่ในประเภท 'C' สำหรับสตรีมีครรภ์
จากการศึกษาในสัตว์พบว่ายาทำให้เกิดความผิดปกติต่อตัวอ่อนในครรภ์ แต่ไม่มีรายงานการศึกษาที่ควบคุมอย่างดีในมนุษย์ หรือไม่มีรายงานการศึกษาในมนุษย์และสัตว์ถึงผลของยาต่อตัวอ่อนหรือทารกในครรภ์ ดังนั้น ควรใช้ยานี้เมื่อมีการประเมินแล้วว่าจะเกิดประโยชน์มากกว่าความเสี่ยงในการเกิดความผิดปกติของทารกในครรภ์
ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยานี้ เว้นแต่แพทย์พิจารณาแล้วว่าจำเป็นต้องใช้เนื่องจากยังไม่มีการศึกษาการใช้เดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan) ในสตรีตั้งครรภ์ หากท่านกำลังตั้งครรภ์หรือวางแผนจะตั้งครรภ์ควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยานี้
กำลังให้นมบุตร
ยังไม่ทราบว่าเดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan) ผ่านเข้าสู่น้ำนมได้หรือไม่ แต่ยังไม่มีรายงานว่าเดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan) ทำให้เกิดอันตรายแก่ทารกในครรภ์ ดังนั้นควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนใช้ยานี้
เด็ก
แม้ว่าจะไม่มีข้อมูลที่เฉพาะเจาะจงของการใช้ยาในเด็กเมื่อเปรียบเทียบกับการใช้ในช่วงอายุอื่นๆ แต่คาดว่ายานี้ไม่ทำให้เกิดผลข้างเคียงหรือเกิดปัญหาใดๆที่แตกต่างจากที่เกิดในผู้ใหญ่ ไม่ควรใช้เดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan) ในเด็กที่มีอายุต่ำกว่า 2 ปี ยกเว้นแพทย์สั่ง
ผู้สูงอายุ
ยาหลายชนิดยังไม่มีการศึกษาในผู้สูงอายุ ดังนั้นจึงยังไม่ทราบการทำงานที่แท้จริงของยาว่ามีการทำงานเช่นเดียวกันกับในผู้ป่วยวัยอื่นหรือไม่ รวมทั้งยังไม่ทราบว่ายานี้ทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์, ปัญหาใดๆที่แตกต่างกันในผู้สูงอายุหรือไม่ เนื่องจากยังไม่มีข้อมูลเกี่ยวกับการเปรียบเทียบการใช้เดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan) ในผู้สูงอายุกับวัยอื่นๆ
ยาอื่นที่ใช้อยู่
เมื่อท่านต้องการจะรับประทานเดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan) ท่านต้องแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านกำลังใช้ยาต่อไปนี้อยู่
- อะมิโอดาโรน (amiodarone)
- ฟลูออกซีทีน (fluoxetine)
- ควินิดีน (quinidine)
การรับประทานเดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan) ร่วมกับยาเหล่านี้อาจทำให้ผลข้างเคียงของเดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan) เพิ่มขึ้น
ยาที่กดประสาทส่วนกลาง (ยานี้อาจเป็นสาเหตุให้ง่วงนอน) การรับประทานยานี้ร่วมกับเดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan) อาจทำให้ฤทธิ์ของยาที่กดประสาทส่วนกลางหรือเดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan) เพิ่มขึ้น
ยาที่มีฤทธิ์ยับยั้งฤทธิ์ของเอนไซม์โมโนเอมีน อ็อกซิเดส [(monoamine oxidase (MAO) inhibitor activity)] เช่น ฟูราโซลิโดน (furazolidone), ฟีเนลซีน (phenelzine), โปรคาร์บาซีน (procarbazine), ซีเลจิลีน (selegiline), ทรานิลซัยโปรมีน (tranylcypromine) หากท่านกำลังรับประทานยานี้หรือเคยรับประทานยานี้ใน 2-3 สัปดาห์ที่ผ่านมาและเมื่อรับประทานเดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan) อาจทำให้ไม่รู้สึกตัว, วิงเวียนศีรษะ, ตื่นเต้นหรือพฤติกรรมเปลี่ยนไป, มีไข้, ความดันโลหิตสูง, คลื่นไส้, เฉื่อยชา, ชักกระตุกหรือหดเกร็ง, สั่น
การสูบบุหรี่มีผลต่อการใช้เดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan) เนื่องจากเดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan) ทำให้อาการไอลดลง จึงไม่สามารถกำจัดเสมหะซึ่งเป็นผลจากการสูบบุหรี่ได้ ทำให้เสมหะสะสมในปอดและทางเดินหายใจ
ภาวะโรคร่วม
ปัญหาการเจ็บป่วยอื่นที่ท่านเป็นอยู่อาจส่งผลต่อการใช้เดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan) ท่านควรแจ้งบุคลากรทางการแพทย์หากท่านมีสภาวะเหล่านี้ร่วมด้วย
- โรคหอบหืด เนื่องจากเดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan) ทำให้อาการไอลดลง จึงไม่สามารถกำจัดเสมหะได้ ทำให้เสมหะสะสมในปอดและทางเดินหายใจระหว่างเกิดหอบหืด
- โรคเบาหวาน เนื่องจากเภสัชภัณฑ์บางตัวมีส่วนผสมของน้ำตาลและอาจมีผลต่อการตรวจวัดระดับน้ำตาลในเลือด
- โรคตับ ทำให้ระดับเดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan) เพิ่มขึ้นและอาจทำให้เกิดผลที่ไม่พึงประสงค์ได้
- โรคปอดอักเสบเรื้อรัง
- ถุงลมโป่งพอง
- การไอที่มีเสมหะเนื่องจากเดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan) ทำให้อาการไอลดลงจึงกำจัดเสมหะได้ยาก ทำให้เสมหะสะสมในปอดและทางเดินหายใจ อาจทำให้เกิดโรคอื่นๆ ได้
- หายใจช้า เดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan) จะทำให้การหายใจช้ามากขึ้น
การใช้ที่ถูกต้อง
โปรดแจ้งบุคลากรทางการแพทย์ให้ทราบหากท่านได้รับคำแนะนำให้จำกัดอาหารที่มีโซเดียมต่ำ (low-salt) หรือน้ำตาลต่ำ เนื่องจากยาอาจมีโซเดียมและน้ำตาลเป็นส่วนประกอบ
รับประทานยานี้ตามใบสั่งยาของแพทย์หรือตามที่ระบุไว้บนฉลาก ห้ามรับประทานยานี้เกินขนาดและห้ามรับประทานยานี้บ่อยเกินกว่าที่ระบุ รวมทั้งห้ามรับประทานยานี้ติดต่อกันเป็นระยะเวลานานกว่าที่แพทย์สั่ง การรับประทานยานี้เป็นประจำและปริมาณมากอาจทำให้เกิดการเสพติดทางกายหรือทางใจ
ขนาดยา
ขนาดยาของยานี้อาจแตกต่างกันในผู้ป่วยละราย ควรใช้ยาตามคำแนะนำของแพทย์ หรือ เภสัชกร หรือ ตามที่ระบุไว้บนฉลากยา
เมื่อลืมใช้ยา
หากท่านลืมรับประทานยาให้รีบรับประทานยาทันทีที่นึกได้ อย่างไรก็ตามถ้าใกล้ถึงมื้อต่อไปให้ข้ามมื้อที่ลืมและรับประทานยาต่อในมื้อถัดไปในขนาดยาปกติ ห้ามเพิ่มขนาดยาเป็นสองเท่า
การเก็บรักษา
- เก็บให้พ้นมือเด็ก
- เก็บให้ห่างจากความร้อนและหลีกเลี่ยงการสัมผัสแสงแดดโดยตรง
- ห้ามเก็บยาเม็ดเดกซ์โทรเมทอร์แฟน (dextromethorphan) ไว้ในห้องน้ำ ใกล้อ่างล้างมือหรือที่ชื้น เนื่องจากความร้อนหรือความชื้นอาจเป็นสาเหตุให้ยาเสื่อมคุณภาพ
- ทิ้งยาเมื่อยาหมดอายุ
ข้อควรระวัง
หากอาการไอไม่ดีขึ้นภายใน 7 วัน , อาการเจ็บคอไม่ดีขึ้นภายใน 2 วัน , มีไข้สูง, มีผื่นที่ผิวหนัง, หรือปวดศีรษะต่อเนื่องพร้อมกับการไอ, หรือหากเกิดโรคหอบหืดหรือความดันโลหิตสูง ควรไปพบแพทย์ทันที
อาการไม่พึงประสงค์
ยาอาจทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์บางอย่างที่ไม่ต้องการ ซึ่งอาการเหล่านี้ไม่ได้เกิดกับผู้ใช้ยาทุกราย แต่หากเกิดอาการไม่พึงประสงค์ขึ้นควรได้รับการรักษาที่เหมาะสม
ก. ควรพบแพทย์ทันทีหากมีอาการเหล่านี้เกิดขึ้น
อาการของการได้รับยาเกินขนาด
- ตาพร่า, สับสน, ปัสสาวะลำบาก, ง่วงซึม, วิงเวียนศีรษะ, คลื่นไส้อาเจียนรุนแรง, สั่นและเดินไม่ตรง, หายใจช้าลง, ตื่นเต้นผิดปกติ, กระสับกระส่าย, อยู่ไม่นิ่ง, ไวต่อการกระตุ้นอย่างมาก
ข. ผลข้างเคียงที่เกิดได้น้อยมาก
- สับสน, ท้องผูก, วิงเวียนศีรษะเล็กน้อย, ง่วงซึมเล็กน้อย, ปวดหัว, คลื่นไส้อาเจียน, ปวดท้อง
อ้างอิง
